DỊCH CÂN KINH
Nguyên lý của Dịch Cân Kinh là nạp khí lấy khí làm chủ, khi áp suất mạnh lên sẽ đẩy khí đi khắp các mạch máu (mạch máu sẽ không bị đóng váng gây tình trạng tắc nghẽn) giúp cho sự vận chuyển được nhịp nhàng, khi tăng áp suất khí trong mạch máu sẽ làm sự vận hành trong cơ thể được lưu thông. Khi tập cần phải dựa trên nguyên lý hít thật sâu cho hai lá phổi nở ra đồng thời phải bế huyệt để hút khí của trời đất và vận chuyển năng lượng đó về lục phủ ngũ tạng, nếu không bế huyệt khí sẽ tuột ra ngoài không có tác dụng.
Dịch Cân Kinh thường được biết đến từ thời Tổ Bồ Đề Đạt Ma nhưng trước đó cũng đều có Dịch Cân Kinh. Bất kì ai nếu tu hành đạt đến đẳng cấp như vậy cũng sẽ thấy được sự vận hành trong cơ thể và cũng đều chỉ ra được phương pháp Dịch Cân Kinh như vậy. Tập Dịch Cân Kinh nhằm điều chỉnh lại lục phủ ngũ tạng điều chỉnh lại áp suất trong cơ thể. Khi cơ thể khỏe mạnh thì đầu óc ta sáng suốt tỉnh táo nên làm gì cũng chính xác mà điều quan trọng nhất là ta luôn khỏe mạnh để tu hành.
Con người có hai chất liệu để hoạt động đó là năng lượng vật chất và năng lượng vũ trụ. Phải chuyển hóa được từ năng lượng vật chất qua năng lượng vũ trụ và năng lượng vũ trụ sang năng lượng vật chất. Ví dụ như sau một đêm ngủ ta thấy người khỏe hơn là do cơ thể đã nhận được một ít năng lượng của vũ trụ nhưng ở dạng vô thức. Như khi thức ăn vào cơ thể qua quá trình trao đổi chất sẽ chuyển hóa thành năng lượng phục vụ cho mọi hoạt động của con người. Ta cũng như một cái đèn dầu, đèn cần dầu (vật chất) nhưng để cháy sáng cần có không khí (vũ trụ), tim đèn là dây dẫn để chuyển hóa từ dầu thành ngọn đèn.
Con người mất năng lượng là do hoạt động quá nhiều, suy nghĩ, tức giận, buồn phiền quá nhiều. Tâm lúc nào cũng mơ mộng ảo tưởng, công việc toan tính tất bật nên con người không làm chủ được hơi thở, thở cạn sẽ gây đình trệ hơi thở làm thiếu khí vận hành trong cơ thể ảnh hưởng đến tạng phủ làm cơ thể uể oải, mệt mỏi, sự thọ giảm dần. Cơ thể chúng ta hoạt động theo nguyên lý màng dập, thức ăn vào bao tử được co bóp theo hoạt động của cơ hoành. Cơ hoành chính là màng dập. Còn hai lá phổi là trung tâm chứa sự điều tiết của áp suất. Nên khi ta hít thật sâu cơ hoành sẽ ép xuống, khi thở ra cơ hoành sẽ đi lên. Cơ hoành hoạt động sâu hay cạn phụ thuộc vào hơi thở chúng ta dài hay ngắn.
Theo nguyên lý màng dập, thức ăn vào bao tử chịu sự co bóp của bao tử, phần trọc sẽ chìm xuống thành phân thải ra ngoài còn phần tinh trồi lên qua tam tiêu xuống thận. Thận lúc này cũng chịu theo nguyên lý màng dập. Phần tinh khi xuống thận sẽ theo hai đường ống tủy âm dương (nằm hai bên cột sống) dẫn lên tiểu não chạm nhau với năng lượng ở tiểu não tạo ra một sự chênh lệch áp suất hút khí của trời đất vô tiểu não. Đồng thời tại tiểu não có một đường dây dẫn hồi xuống (khoa học gọi là dây thần kinh – mạch máu) nằm ở bên trong cột sống với rất nhiều dây dẫn nhỏ để lấy năng lượng từ tiểu não xuống chuyển hóa thành năng lượng vật chất qua các lỗ năng lượng về lục phủ ngũ tạng cho thân thể này hoạt động.
Con người do phóng tâm ra bên ngoài nên không để ý đến hơi thở, hơi thở cạn sẽ không đủ áp suất khí nên quá trình chuyển đổi năng lượng không đủ để vận hành năng lượng qua tạng phủ nên cơ thể suy yếu. Phương pháp tập Dịch Cân Kinh giúp cho dung tích trong hai lá phổi được đầy đủ để tạo một áp suất mạnh bơm dòng tinh khí từ mệnh môn dẫn lên tiểu não và chuyển hóa ngược lại năng lượng từ tiểu não xuống cung cấp năng lượng cho các bộ phận trong cơ thể hoạt động. Chỉ khi áp suất bên trong cơ thể cao hơn áp suất bên ngoài cơ thể mới trở nên khỏe mạnh.
Tổ Bồ Đề Đạt Ma khi lên núi Thiếu Lâm, Tổ quay mặt vào vách núi thiền định suốt chín năm, khi đó Tổ cũng nhìn thấy nguyên lý vận hành trong cơ thể để cơ thể luôn được khỏe mạnh. Sau khi “cửu long diện bích”, Tổ thấy trong chùa Thiếu Lâm các tăng ăn uống thiếu thốn làm cơ thể ốm yếu nên Tổ chỉ ra phương pháp tập Dịch Cân Kinh để tăng cường sức khỏe mà tu hành.
Dịch Cân Kinh cũng thăng trầm theo thời gian và đi đến chỗ thất truyền. Hiện nay, có nhiều người vẫn tập Dịch Cân kinh bằng động tác phẩy tay. Nhưng đó là động tác dành cho nữ do thời đó nữ không vô chùa nên được lưu trữ trong Tàng Kinh Các trong chùa Thiếu Lâm còn các động tác khác của nam đã bị thất truyền. Sau này động tác dành cho nữ được truyền ra ngoài nên nhiều người cho rằng tập cho cả nam và nữ nhưng đó chỉ là động tác dành cho nữ mà người nam không nên tập.
Tập Dịch Cân Kinh nhằm tạo áp suất giúp cho dòng khí ổn định nhuần nhuyễn sau đó tiến hành thực hành pháp Định Niệm Hơi Thở hay Thân Hành Niệm một cách bền vững. Nếu ta tập Dịch Cân Kinh thường xuyên cơ thể ta càng khỏe mạnh vì mỗi khi tập ta phải hít thở thật sâu làm chuyển hóa dòng khí trong cơ thể thành nguồn năng lượng từ năng lượng thô sang năng lượng tinh và từ năng lượng tinh chuyển hóa ngược lại để phục vụ cho mọi hoạt động hàng ngày của ta.